Wanneer lijden toeslaat?


art, eye, and drawing image 

Welkom bij het stukje lijden.
Hier bespreken we ons thema en gaan we verder verdiepen wat lijden is.
Hoe zien jullie dit?

laat gerust een reactie na.

(https://data.whicdn.com/images/300884402/large.jpg)




















Ik vind dit persoonlijk niet zo een passend lied en zelf wat saai. Ik haal er maar weinig boodschap uit over wat lijden nu precies inhoudt. Dit lied is van Regina Spektor 'lauging with'

Dit gaat over lijden maar ik zelf heb toch een lied gevonden die daartoe beter past dan deze bron.




Dit lied is iets wat me enorm aangrijpt, we leven in het hier en nu. We moeten nu van elkaar genieten en alles uit ons leven  halen. De personen die dicht bij ons staan mogen we niet zomaar laten gaan. We moeten samen in het leven als een staan en dat kunnen we niet zomaar alleen.  





Ik heb de film Wonder gekeken. Hiervan heb ik deze in mijn portfolio verwerkt. 

Maar er zijn zeker nog films die aanraders zijn: 

ik lijst ze even op: 

- 12 years a slave 
- Intouchable 
- If I stay
-  The boy in the striped pjama's
- The fault in our stars
- Everything Everything 

Hoe zou jij omgaan met mensen die te maken hebben met lijden en sterven? 

Ik denk dat het vooral heel belangrijk is dat je op dat moment een luisterend oor biedt. Dat je klaarstaat voor de ander.  De ander laten  merken dat je er bent. Soms kan dat zelfs zonder woorden. Een knuffel, een kus,...

Verscheidenheid binnen de verschillende culturen
 Ik kies om het Boedhisme te bespreken, omdat ik dit toch 1 van de mooiste dingen vindt. Ze gaan beter om met de dood dan ons en hebben respect voor hun nabestaanden. 
Ze geloven heel sterk in reïncarnatie en ze proberen een goede omgeving voor hun nabestaanden te creëren. 

Is er leven na de dood? 
 Ik geloof ergens wel dat er een leven is na de dood. Misschien is dit zeer naïef, maar wie weet is er toch iets, zolang het niet bewezen is kan je er in geloven. Vandaar de wolk ook die ik koos er is altijd wel iets. 

Is vergeving mogelijk? 

Ja en Nee... 

Dit hangt compleet van de situatie af, is het een stomme ruzie over wie bv. de auto mag hebben om mee te rijden...dan in mijn ogen wel. 
Voor een gewoone simpele ruzie is vergeving aan de hand. 

MAAR

Voor ergere dingen een dikke NEE!!
Dan denk ik vooral aan stalking, seksuele intimidatie, moord, verkrachting,... alles wat psychologische gevolgen voor de slachtoffers en nabestaanden achterlaat is onvergeefbaar. 



Toch bestaan er mensen die echt in staat zijn van te vergeven. In dit filmpje vergeeft de man de dader die zijn zoon vermoorde. terwijl je andere mensen letterlijk hoort zeggen dat hij de dood verdient enz... 


Hoe reageren mensen op lijden? 

Ik denk dat iedereen hiermee anders omgaat, de 1 gaat huilen, de ander heeft woede, sommige sluiten zich volledig af. 
Ik ben de laatste optie, ik sluit mij volledig af en wil dan niemand meer horen of zien. 

Ik denk dat dit vooral gaat met vallen en opstaan. 







Welke elementen zijn belangrijk in de omgang met mensen die met lijden en dood te maken krijgen?


Ik vind het vooral belangrijk dat je er bent voor die mensen. Stuur niet gewoon een berichtje, maar breng ze een bezoekje, maak eens eten, geef ze eens een dikke knuffel. Het zijn allemaal kleine dingen, maar zo’n dingen helpen hen meer dan een gewoon berichtje.

Uit ervaring weet ik dat een lief gebaar zoveel meer zegt dan een berichtje of een kaartje. Als er plots iemand voor je deur staat met verse wafels, dat zoveel deugd kan doen.

Help mensen eventjes alles te vergeten, door gewoon samen iets te doen, in de zetel een film kijken, eens een tas thee of koffie drinken.

Het zijn de kleine dingen die het hem doen.

Biedt mensen die alles kwijt zijn onderdak, geef ze kleren, voedsel, dat vind ik belangrijk.






Hoe reageren mensen als ze met lijden geconfronteerd worden?



Regina Spektor


In haar liedje zegt ze dat niemand lacht naar God in het ziekenhuis, in de oorlog.
Dat niemand lacht naar God als ze verhongeren, bevriezen of arm zijn.
Niemand lacht naar God in moeilijke tijden of als ze slecht nieuws krijgen, maar dat God grappig is, als Hij zegt dat Hij ze geld zal geven als ze op de juiste manier bidden. 
Niemand lacht naar God, maar iedereen lacht met God.




Niels

Niels zag hoe zijn vriend overreden werd en daarbij zijn twee benen verloor. Hij stelde zich vooral de vraag waarom, waarom hij niet overreden werd, waarom hem dat net overkwam.

Niels’ volledige verhaal is te bekijken via deze link:  http://www.checkpointtv.be/v/met-vallen-en-opstaan/




Anne

Anne heeft kanker, ze werd behandeld met chemo, maar na vijf maanden bleek dat die niet aansloeg, dus besloot ze ermee te stoppen en te genieten van haar laatste maanden.

Ze is hierdoor als persoon veel veranderd. En het heeft haar ook doen beseffen dat een aantal zaken in het leven heel belangrijk zijn.
Voor haar is dat iedereen graag zien, ook mensen waarmee het niet altijd goed klikt.
Aan die mensen laat ze dat soms ook wel merken, maar achteraf is ze wel blij dat ze zo’n goed gesprek hebben gehad, waarbij er dingen gezegd zijn die ze nooit gezegd zou hebben als ze niet ziek zou geweest zijn.
Geloven betekent veel voor Anne.
Door haar ziekte is het vertrouwen in dat geloof en de kracht die ze eruit haalt alleen maar sterker geworden.
Door de manier waarop ze met haar ziekte en geloof omgaat, heeft ze het gevoel dat God met haar meegaat. Anne zegt zelf dat als God er niet zou zijn, ze het al lang opgegeven had.
Ze is niet heel bang voor het sterven, wel voor de weg er naar toe. Bang om pijn te hebben, en zich daarin te verliezen, bang om de controle kwijt te raken.
Het volledige verhaal van Anne kan je via deze link bekijken: http://www.checkpointtv.be/v/anne/



Gary Leon Ridgway

Ridgway is veroordeeld, en schuldig bevonden voor de moord op 48 vrouwen. 
In de rechtszaal spreken enkele familieleden van de slachtoffers hem toe. 
Michele Andrews: “Je zei dat al je herinneringen aan de vrouwen die je vermoorde weg zijn, maar die van ons niet. je zei dat niets betekenden voor jou, maar ze betekenden alles voor ons.”
Sarah King: “Ze was een moeder, ze was een vrouw, ze was een zus, en wij missen haar.”
Vicky Ware: “Hij is een beest, en ik wens hem een lange, harde en pijnlijke dood toe.”
Carol Estes: “Hij zal naar de hel gaan, en dat is waar hij thuis hoort?”
Heel opmerkelijk is dat Gary geen emotie vertoont, tot de vader van een van de slachtoffers, Robert Rule, begint te spreken:
“Meneer Ridgway, er zijn hier mensen die je haten. Ik ben niet een van hen. Je hebt het me moeilijk gemaakt om te leven zoals ik geloof, en wat God zegt te doen, en dat is vergeven. Je bent vergeven meneer.”
Ridgways blik veranderde in een seconde van emotieloos in een blik waarop spijt te lezen was.



Dit toont aan dat er verschillende manieren zijn om met lijden en dood om te gaan.

Sommigen kunnen vergeven, anderen stellen de vraag waarom, er zijn er die er kracht uit putten en nog anderen die God een grapje vinden in al dit lijden.







Omgaan met lijden en dood in verschillende culturen



Verschillende religies en levensbeschouwingen staan anders ten opzichte van het lijden in de wereld, zowel met betrekking tot de oorsprong van het lijden, de geoorloofde houding in het lijden als de bestrijding van het lijden

Abrahamitische godsdiensten
Het jodendom, het christendom en de islam zijn Abrahamitische godsdiensten : ze verwijzen naar Abraham als hun stamvader. Door hun geloof in een persoonlijke God hebben ze een eigen benadering van het lijden, die sterk verschilt van deze in de oosterse godsdiensten.

Christelijke visie op God en lijden
Het Christendom
Vanuit het christelijk perspectief is de eerste vraag hoe te strijden tegen het lijden. Wat doen we voor het leven en voor het geluk van mensen ? Waar en hoe helpen we het onontkoombare lijden dragen ?
Theologen hebben de theoretische vraag omtrent het samengaan van het bestaan van een goede en almachtige God en het bestaan van het lijden en kwaad nooit kunnen ontwijken.
Eén van de gedachten is dat het vanuit christelijk standpunt belangrijker is op een gepaste wijze te leven te midden van een wereld vol lijden, dan een theoretische verklaring te vinden voor dat lijden.
Christenen kunnen niet zomaar neutraal en vrijblijvend over het lijden spreken en nadenken. Het lijden van andere mensen daagt hen uit om in navolging van Jezus Christus te strijden tegen ophefbaar lijden, om te protesteren tegen onrecht, om noodlijdenden te helpen, hen te troosten en effectief te steunen. Dit mededogen ten opzichte van kwetsbare en gekwetste mensen vraag hij ook van zijn leerlingen.
Bij dit alles mag je niet uit het oog verliezen dat er nog andere christelijke visies op het lijden zijn.
Verschillende christenen leggen verschillende accenten in hun godsbeeld, wat ook gevolgen heeft voor hun visie op de plaats van God in het lijden.



Het Jodendom
Het heilige Schrift loopt deels gemeenschappelijk met het christendom. Verschillende visies op God en het lijden vinden we hier ook terug.
Het Jodendom benadrukt vaak de leidende rol van God in de geschiedenis. Van daaruit leeft de overtuiging dat het lijden de mensen niet zomaar overkomt, maar dat het de wil van God is. Dat kan dan bijvoorbeeld verbonden worden met de zonde van de mens en wordt bij tegenslagen gezocht naar de zonde die aan de oorzaak kan liggen.
God kan het lijden ook toestaan als een beproeving van de mens, en moet daarom aanvaard worden: God geeft, God neemt.
Het jodendom kent wel een grote solidariteit in het lijden en hecht enorm belang aan recht en gerechtigheid. Lijden dat het gevolg is van onrecht is hoe dan ook een aanfluiting van de God van de gerechtigheid.
Net zoals in andere religies, bestaan in de joodse schrift en in het hedendaagse jodendom verschillende manieren om naar het lijden te kijken.
De Holocaust heeft een diepe invloed gehad op het joodse denken over God en lijden. Dit wordt op een indrukwekkende manier getoond in de film God on Trial (2008) door een groep joodse gevangenen die in een concentratiekamp God voor het gerecht voert en daarbij verschillende mogelijke argumenten aanhaalt.



Islam

In de islam speelt Gods almacht en voorzienigheid een belangrijke rol. Alles wat de mens overkomt, ook het leven zelf, komt van God. Het lijden wordt eveneens volgens dit beeld bekeken. Zowel de goede als de slechte dingen zijn afkomstig van God. Het is bij deze ook niet omdat een mensen het lijden niet begrijpt dat God er geen redenen voor heeft.
Met het lijden stelt God de mens ook op de proef : het is uit het geduldig aanvaarden van Allahs wilsbeschikking dat de geloofshouding van de moslim bestaat. Toch leidt deze visie op Gods voorzienigheid niet tot een fatalistische levenshouding. Hoewel genezing maar mogelijk is als een geschenk van God, heeft de mens de plicht genezing te zoeken.
God legt ook nooit een last op die de mens niet kan dragen.
Er is in de islamitische traditie een grote vertrouwdheid met sterven en de dood, deze is dan ook niet het definitieve einde van het bestaan. Het leven op aarde is een voorlopige fase die een vervolg krijgt in het ware leven na de dood, de toekomst.



Humanisme
Volgens het vrijzinnig-humanisme is er het bestaan contingent. Er is dan ook geen ‘objectieve’ zin terug te vinden in het universum of in een mensenleen. De mens kan zelf zin geven aan zijn leven en vanuit die visie moet ook het lijden bekeken worden. Omdat de werkelijkheid geen doel heeft, heeft ook het lijden geen functie en is dus zinloos.
Een mens kan wel zin geven aan het lijden omdat dit hem bijvoorbeeld tot nieuwe inzichten heeft gebracht.
De uitspraak van L. Moulin verwoordt deze visie : “Ongelovig zijn betekent zonder enige restrictie te aanvaarden een kort, precair, ongetwijfeld accidenteel leven te leiden, dat geen andere zin heeft dan die welke men eraan al werkend geeft – voor wie ? waarvoor ? – en waarvan men weet, in volle klaarheid van bewustzijn, dat het zal eindigen in een absurd gat, de dood.”



Oosterse godsdiensten
Het hindoeïsme en boedhhisme
Zowel het hindoeïsme als het boedhhisme hebben een cyclisch wereldbeeld. Het bestaan is een kringloop van leven, sterven en weer geboren worden.




Het hindoeïsme
Omdat het bestaan een eeuwige kringloop is van sterven en geboren worden, maken lijden en dood er volgens hindoes wezenlijk deel van uit. Het heeft dan ook weinig zin om hierover bedroefd te zijn : zowel dood als geboorte maken deel uit van de cyclus. De dood is een zekerheid voor diegenen die geboren wordt, net zoals de geboorte dit is voor diegene die sterft.
Verlossing uit het lijden is dus enkel maar mogelijk wanneer men ontsnapt aan de kringloop van sterven en geboren worden. Dit kan uiteindelijk enkel door kennis : de mens moet tot inzicht komen in zijn diepste zelf (atman). Dit diepste zelf moet onderscheiden worden van het ego (het ‘kleine' ik) dat gestimuleerd wordt door verlangens en waar de mens zich doorgaans mee identificeert.
Om tot dit inzicht te komen kunnen zowel yoga als meditatie helpen alsook goeroes of spirituele meesters. Enkel bij een volledig inzicht in het zelf, kan het atman samenvallen met het fundamentele principe van het universum (Brahman) en ontsnapt het zelf aan de eeuwige kringloop van sterven en geboren worden – en dus aan het lijden.



Het boeddhisme
In het boeddhisme neemt lijden een centrale plaats in. Alle factoren waaruit het leven is opgebouwd zijn lijden. Geluk kan je bij deze enkel vinden door op zoek te gaan naar de oorsprong van het lijden.
Volgens Boeddha is alle lijden het gevolg van gehechtheid en verlangen. Enkel wie verlangt, kan lijden onder het gebrek aan zijn object van verlangen. Dit geldt niet alleen voor ziekte, ouderdom en dood, maar ook voor de kleine dingen waar we ons dagelijks aan vastklampen en die een bron worden van ons ongelukkig-zijn. De mens kan pas voldoening bereiken door overgave aan de realiteit. Wanneer de mens alle verlangens loslaat, en dus ook het (fictieve) ik, dat slechts het knooppunt is van al deze verlangens, kan hij de verlichting en het nirvana bereiken. In tegenstelling tot bij het hindoeïsme is er in het boeddhisme geen spraken van een zelf, het atman, maar van het niet-zelf, het anatman. Verlossing uit het lijden bestaat dus niet enkel uit het opgeven van verlangens, maar het opgeven van het ik zelf.






Is er leven na de dood?


Is er leven na de dood? Moeilijke vraag, waarop ik het antwoord eigenlijk niet weet. Of misschien toch…

Echt leven na de dood is er volgens mij niet, maar ik geloof wel dat dierbaren die overleden zijn ‘een oogje in het zeil houden’.

Vroeger werd er mij altijd verteld dat mensen die stierven, naar de hemel gingen, maar wat de hemel was, werd nooit echt verteld. Ik stelde het mij voor als het paradijs, waar ze elke ziekte konden genezen, er geen armen waren, iedereen elkaar zag, en waar ik ook naartoe zou gaan.

Als ik ouder werd begon ik dat in vraag te stellen, maar ik wist wel, dat die af en toe eens kwamen kijken, of mij een duwtje in de rug gaven als het nodig was.

Wat er na de dood is kan ik zo niet zeggen, voor mij is er iets, maar wat precies kan ik nu nog niet zeggen.






Vergeving?


Is vergeving altijd aan de orde? En is het altijd van belang?
Ik denk dat je vergeving vooral een kans moet geven, ook al wil je dit eigenlijk niet. 

Zelf zal ik wel altijd de afweging maken, als iemand een familielid iets zou aandoen, zou ik het veel moeilijker hebben, maar ik denk dat het belangrijk is dat je het een kans geeft.
Er zijn natuurlijk dingen die niet door de beugel kunnen, maar hoe slecht iemand ook is, er zit altijd wel iets goeds in.
Naïef? Ja misschien is dit inderdaad naïef, maar iedereen verdient een tweede, en misschien ook een derde, en als het nodig is een vierde kans.






Oscar et la dame Rose


Oscar et la dame Rose gaat over Oscar, hij is 10 jaar, en leeft in het ziekenhuis. Oscar is ziek, maar niets kan hem nog helpen, en dat weet hij.



La dame Rose

Ondanks dat la dame Rose helemaal niet stond te springen om Oscar te helpen, doet ze het toch. Ze leert hem brieven schrijven naar God, doet alsof elke dag wel tien jaar is, ze heeft hem hoop, hoop om toch oud te kunnen worden.

Ze legt aan Oscar uit dat hij elke dag een wens mag doen in zijn brief, die ze dan met ballonnen naar God sturen. Ze vertelt ook dat God niet is als de Kerstman, en hij geen materiële dingen mag vragen: “on peut seullement demander les affaires de l’esprit.”
Ze leert Oscar omgaan met de situatie door verhalen over haar worstelwedstrijden.
La dame Rose brengt letterlijk kleur in de grauwe ziekenhuisgangen en zijn kamer. Wanneer zij binnenkomt krijgt alles ineens kleur.
Oscar weet eigenlijk niet veel over la dame Rose. Want de ware Rose zit eigenlijk verstopt achter een metershoge muur, een muur die haar ‘beschermt’ tegen verdriet en pijn. 
Tijdens die film zie je de muur afbrokkelen, beetje bij beetje komt de ware aard van la dame Rose tevoorschijn. Ze durft verdriet te tonen. Dit is zo’n ommekeer dat zelfs haar familie zich af vraagt wie ze is.
Rose gaat zelfs naar Oscars begrafenis, deze keer niet in rozen maar grijs. Na de begrafenis vertelt ze aan de dokter, dat dit haar eerste begrafenis was. 
Enkele dagen na de begrafenis krijgt ze de doos met spullen van Oscar, hij had haar namelijk geadopteerd.
Doorheen de film zie je la dame Rose echt worstelen met de situatie; in het begin schermt ze zich helemaal af voor haar emoties, wanneer ze die dan toch toelaat, krijgt ze het dubbel zo moeilijk, want dan moet ze het verdriet van Oscars overlijden ook nog eens verwerken.



De ouders

Oscars ouders zijn vooral bang voor de confrontatie. Ze willen dat Oscar niet weet dat er geen behandeling meer mogelijk is, en bezoeken hem heel weinig.
Dit alles verandert naar het einde toe, als ze zijn brief lezen, en begrijpen dat Oscar wil dat ze gewoon normaal doen. Ze zijn ook niet meer bang voor de confrontatie, en behandelen hem nu als een ‘gewone’ 10-jarige.




De dokter




De dokter is radeloos, hij wil Oscar zo graag helpen, maar er is niets dat ze nog niet geprobeerd hebben. Hij kan niets meer doen. Hij staat machteloos, en zo zegt hij ook tegen la dame Rose: “ik ben schuldig aan machteloosheid.”





Oscar


En Oscar zelf? Die begrijpt niet goed waarom anderen hem niet meer behandelen als een normaal persoon, het liefst wil hij dat iedereen heel gewoon doet tegen hem. Oscar zelf gaat er heel normaal mee om, en doet wat elke 10-jarige doet (kattenkwaad uithalen).





Toen het moment daar bijna was, zaten la dame Rose, de mama en papa constant aan het bed van Oscar te waken, zodat hij niet alleen zou zijn. Tot de dokter binnen kwam, die zei dat ze misschien beter iets zouden gaan drinken, en net dan, is Oscar stilletjes gestorven.
Wanneer Rose terug kwam zei de dokter: “jullie waakten niet over Oscar, Oscar waakte over jullie.”




Ik herken mezelf wel in la dame Rose, muren opbouwen en jezelf afschermen is makkelijk, ze ook weer afbreken is een pak lastiger. Herinneringen, foto’s brengen troost. Net zoals la dame Rose de doos met spullen van Oscar had.

Ik vind Roses uitleg over lijden en God echt heel mooi. In moeilijke tijden moet je je niet tegen God keren, maar moet je bijvoorbeeld net als Oscar elke dag een brief schrijven aan God met een wens.


















1 opmerking:

  1. Merel, je hebt van dichtbij 'ervaring' met wat de dood in de familie betekent en wat kan helpen om dit te verwerken, een plaats te geven, en je verwoordt dit hier dan ook mooi

    BeantwoordenVerwijderen